Początki planów powstania twierdzy sięgają połowy XIXw. Miasto Przemyśl znajdowało się pod zaborem austriackim. Cesarstwo austro-węgierskie było wtedy uwikłane w konflikt z innym zaborcą- carską Rosją. Zachodziła obawa, że w razie działań wojennych, najkrótsza droga wrogich wojsk będzie wiodła przez Bramę Przemyską na Węgry. To właśnie z powodu lokalizacji na miejsce budowy twierdzy wybrano zaledwie 10 tysięczny Przemyśl. Pierścień zewnętrzny twierdzy wynosi ponad 40 km i był sytuowany w promieniu ok. 10 km od centrum miasta. Składał się z 15 fortów głównych wyposażonych w haubice, moździerze i działa szybkostrzelne. Zastosowano w nich nowe rozwiązanie techniczne: betonowe konstrukcje, wentylację, windy, elektryczność. Pierścień wewnętrzny pełnił funkcje pomocnicze, znajdowały się w nim stanowiska obronne, ale głównie składał się z budynków gospodarczych, mieszkalnych, szpitalnych. Razem z twierdzą rosło i rozwijało się także samo miasto. Kiedy dla twierdzy nadszedł moment sprawdzianu- wybuchła I wojna- fortyfikacje mimo olbrzymich nakładów finansowych nie były całkowicie ukończone. Trzy oblężenia twierdzy na przełomie 1914 i 1915r. to swoisty rekord, wśród tego typu obiektów. Przy drugim oblężeniu Austriacy przed poddaniem twierdzy Rosjanom zdecydowali o jej wysadzeniu, które zniszczyło wiele zabudowań. W czasie II wojny pozostałości po twierdzy wykorzystali najpierw polscy żołnierze w obronie miasta przed Niemcami, a potem radzieccy- opierając na wschodniej jej części umocnienia zwane linią Mołotowa.
Fort VIII Łętownia wchodził w skład pierścienia zewnętrznego, miał chronić twierdzę od strony Dynowa za pomocą ostrzału artyleryjskiego.Powstał w latach 80-tych XIXw., częściowo wysadzony w czasie drugiego oblężenia twierdzy. W latach 20-tych, w okresie II RP były tu magazyny amunicji, a w czasie II wojny stacjonowali tutaj Niemcy, dokonując na terenie fortu egzekucji na ludności cywilnej. Na zabudowaniach fortu umieszczono tablicę pamiątkową ku czci węgierskiego poety Géza Gyóni, który odbywał tu ochotniczą służbę wojskową. Opublikował on w Przemyślu w 1914 r. tom poezji "Na polskich polach przy obozowym ognisku". Zmarł w rosyjskiej niewoli, w Krasnojarsku, w 1917 roku w wieku 33 lat.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz